Eerder dit jaar schreef ik al over de kleine rel omtrent vleesvervangers en hun namen en de hashtag waaronder dit bekend werd (#schnitzelgate). Opnieuw lijkt er een soortgelijke discussie op te laaien, dit maal zijn de plantaardige melk- en zuivelvervangers aan de beurt. Producenten van deze vervangers mogen niet langer een ‘zuivelnaam’ op de verpakkingen van vervangers voor melk, room, boter en kaas zetten, aldus de uitspraak van het Europees Hof van Justitie.
Diëten en eetregels
Eten (de handeling en niet ons voedsel zelf) is steeds vaker een combinatie van het volgen van voedingshypes, diëten en strakke voedingsstijlen. Veel mensen hebben een lijst van eetregels (of deze nou opgeschreven zijn of gewoon in ons hoofd zitten). De lijst met boeken en websites die ons voeden met deze eetregels groeit nog altijd. Met deze objectivering van de daad van het eten zelf komen we steeds verder van ons lichaam af te staan, ons lichaam is een etende machine (er gaat iets in en er gaat iets uit) en als je het goed doet (dat eten, je volgt de regels correct op) dan gaat het ook goed met die etende machine. Het lichaam met alle verlangens dat het heeft moet getemd worden.
Waarom hebben vleesvervangers vleesnamen?
Burgers, worsten, gerookte spekjes, gehakt, shoarma, kroketten, kipspiesjes, worstenbroodjes, nuggets, rookworst en schnitzel… ze zijn er allemaal ook in een vegetarische variant. Toch is de eerste gedachte bij het verwijzen naar de producten dat het om producten gaat die daadwerkelijk uit vlees van dieren bestaat. Deze verwarring is voor de VVD genoeg om te pleiten voor een verbod op vleesnamen voor producten die geen vlees bevatten. De VVD Tweede Kamerleden Ziengs en Lodders stelden afgelopen week (3 januari 2017) schriftelijk hun vragen aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Staatssecretaris van Economische Zaken.
Epistemologie en de voedingswetenschappen
Wetenschappers doen onderzoek naar bijna alles: van een natuurkundige die zich bezighoudt met de zwaartekracht tot een socioloog die zich bijvoorbeeld bezighoudt met onderzoek naar het gezin en wanneer we het effect van een bepaald voedingsmiddel of een eetpatroon op de gezondheid van het lichaam van mensen willen achterhalen doen we een beroep op de voedingswetenschap. Alle wetenschappen zijn gericht op het zo goed mogelijk in kaart brengen van hoe de natuur, de mens en/of de samenleving werkt.
Wat heeft ethiek met voedsel te maken?
Ethische vragen worden gesteld om een antwoord te vinden op wat goed is om na te streven (waarden zoals: geluk, balans, vrijheid, welzijn of misschien nog iets anders?) en wat het juiste is om te doen (normen). Wat het juiste is om te doen hangt af van wat we waardevol vinden om na te streven. Binnen de filosofie worden deze vragen over ‘hoe we moeten leven’ en de verschillende antwoorden daarop (een grote verzameling waarden en normen) in morele theorieën geordend. Ethische vragen spelen in alle facetten van het leven een rol: pijn, lijden, dood, geluk, emoties, honger en ziekten. Wanneer we beslissingen nemen die enige impact hebben op het leven wordt eigenlijk een ethische vraag gesteld: wat is het juiste om te doen, hoe zouden we moeten leven?
Voedsel Metafysica: wat is voedsel?
Doperwten, pizza, vis, chips, spinazie, rijst, brood, taart en aardappelen. Dit is slechts een greep uit het gigantische aanbod aan dingen die we als voedsel classificeren en een mogelijk antwoord op de vraag: “wat is voedsel?”. Maar een lijst met al het mogelijke voedsel wordt een hele lang lijst, waarbij niet elke cultuur het volledig eens is met die lijst. Bij het stellen van de vraag “wat is voedsel?” zijn we eigenlijk op zoek naar de overkoepelende eigenschap die al ons voedsel deelt – of zijn het meerdere eigenschappen?